مقایسه اثر تزریق محلول روغنی یددار و استفاده از دوز توقفی لووتیروکسین بر تراکم معدنی استخوان

ازدیاد درازمدت سطح سرمی هورمون تیروئید ممکن است بر توده معدنی استخوان (bmd) بویژه در زنان یائسه اثر داشته باشد. این اثر در مواردی که هورمونهای تیروئید به طور کوتاه مدت افزایش دارند، بررسی نشده است. به منظور تعیین bmd در بیمارانی که به مدت طولانی لووتیروکسین مصرف کرده و آنها که یک تزریق محلول ید روغنی داشته اند، 68 بیمار دچار گواتر ساده، با میانگین سنی 6±51 سال که فاقد عوامل مداخله گر دیگر بودند مورد بررسی قرار گرفتند. 51 نفر از 68 بیمار در گذشته از دوزهای سرکوب کننده لووتیروکسین به مدت متوسط 29±61 ماه استفاده کرده بودند و بصورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند؛ گروه 1 شامل 18 بیمار که بدون دریافت تیروکسین تحت تزریق 1 میلی لیتر محلول ید روغنی قرار گرفتند؛ گروه 2 شامل 18 بیمار که درمان با دوز سرکوب کننده لووتیروکسین در آنها ادامه یافت؛ گروه 3 شامل 15 بیمار که در آنها لووتیروکسین قطع شد و از هیچ درمان دیگری استفاده نشد؛ و گروه 4 شامل 17 بیمار که هرگز با لووتیروکسین درمان نشده بودند و به عنوان گروه شاهد مورد بررسی قرار گرفتند. در گروههای 1 تا 4 بترتیب 13، 13، 9 و 12 بیمار یائسه بودند. اندازه گیری t4 ، t3، t3ru، tsh، کلسیم و فسفر سرم و کلسیم ادرار و تعیین dmd با دستگاه dpxl lunar (به روش dexa) در نواحی l2-l4، گردن استخوان ران، مثلث رانی، و تروکانتر 6 ماه پس از مداخله انجام شد. غلظت t4 ، t3، t3ru، کلسیم و فسفر سرم و کلسیم ادرار بین گروهها متفاوت نبود. سطح سرمی tsh در گروه دوم، در مقایسه با سه گروه دیگر کاهش معنی داری داشت (004/0p<). نتایج bmd در بین گروهها فاقد اختلاف معنی دار بود. به عنوان مثال مقـدار bmd در ناحیه l2-l4 در گروههای 1 تا 4 بترتیب معادل 98/0±03/1، 32/0±1/1، 15/0±0/1 و 11/1±03/1 بود. اختلاف معنی داری بین زنان غیریائسه و یائسه از نظر bmd در نواحـی l2-l4 (19/0±05/1 در مقابل 19/0±09/1)، گردن فمور (17/0±85/0 در مقابل 14/0±89/0)، تروکانتر فمور (10/0±68/0 در مقابل 12/0±73/0) دیده نشد، اما مقدار bmd در مثلـث رانی زنان یائسه نسبت به زنان غیریائسه کاهش معنی داری داشت (12/0±65/0 در مقابل 13/0±74/0، 005/0p<). در تمام گروهها همبستگی مثبتی بین طول مدت یائسگی و کاهش مقدار bmd مشاهده شد. این مطالعه نشان می دهد که تجویز دوزهای سرکوب کننده لووتیروکسین و تزریق ید روغنی در طی 6 ماه پس از مداخله باعث کاهش تراکم معدنی استخوان در زنان یائسه و غیریائسه نمی شود.